चीनको अर्थतन्त्रमा ३ प्रतिशतभन्दा कम वृद्धि भएको दाबी, आधिकारिक तथ्यांकभन्दा आधा

एजेन्सी । सन् २०२५ मा चीनको अर्थतन्त्र २.५ प्रतिशतदेखि ३ प्रतिशतले मात्र वृद्धि भएको रोडियम ग्रुप नामक थिंकट्यांकले अनुमान गरेको छ ।

यो आधिकारिक तथ्यांकले संकेत गरेको भन्दा करिब आधा कम हो । वर्षको अन्तिम ६ महिनामा १९० खर्ब डलर बराबरको उक्त अर्थतन्त्रमा स्थिर सम्पत्ति लगानीमा आएको गिरावटले यसलाई निम्त्याएको हो ।

नीतिनिर्माताहरूले आगामी मार्च महिनामा हुने वार्षिक संसदीय सत्रका लागि शीर्ष नेताहरू भेला हुँदा चीनले आफ्नो करिब ५ प्रतिशतको पूर्ण–वर्षीय वृद्धि लक्ष्य पूरा गरेको घोषणा गर्ने र अर्को पञ्चवर्षीय योजना सार्वजनिक गर्ने अपेक्षा गरिएको छ ।

यसक्रममा उनीहरूले अमेरिकासँगको भन्सार शुल्क युद्ध र कमजोर आन्तरिक मागका बाबजुद बलियो निर्यातको प्रशंसा गर्नेछन् ।

तर, सोमबार रोडियम ग्रुपले सार्वजनिक गरेको प्रतिवेदनले करिब ५ खर्ब डलरको हराएको माग (लस्ट डिमान्ड) को कुनै लेखाजोखा हुने छैन ।

यो सही भएमा उक्त कमीले विश्वको दोस्रो ठूलो अर्थतन्त्रमा आउन सक्ने गम्भीर सुस्ततालाई रोक्न कति चाँडो कदम चाल्नुपर्छ भन्ने बेइजिङको क्षमतामा बाधा पुर्याउन सक्छ । साथै, यसले विश्वव्यापी आपूर्ति शृंखलालाई अस्तव्यस्त पारेको भन्सार शुल्क युद्ध अन्त्य गर्न अमेरिकाका राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्पसँगको वार्तामा चीनको मोलतोल गर्ने क्षमताको मूल्यांकनमा पनि असर पार्न सक्छ ।

रोडियम ग्रुपको अनुमान अनुसार, सन् २०२६ मा चीनको अर्थतन्त्र १ प्रतिशतदेखि २.५ प्रतिशतको बीचमा मात्र वृद्धि हुने देखिन्छ । त्यो आईएमएफले उक्त वर्षका लागि गरेको ४.५ प्रतिशतको प्रक्षेपणभन्दा निकै कम हो ।

‘चीनको सन् २०२५ को आर्थिक वृद्धिको विषय वर्षको अन्तिम ६ महिनामा लगानी केवल घटेको थियो कि पूर्ण रूपमा ध्वस्त भएको थियो भन्ने कुरामा निर्भर गर्दछ,’ प्रतिवेदनमा भनिएको छ । यसले स्थिर सम्पत्ति लगानीमा गिरावट आएको देखाए पनि पुँजी निर्माणले भने जीडीपीमा अझै सकारात्मक योगदान दिइरहेको देखाउने तथ्यांकीय असंगतिलाई उद्धृत गरेको छ ।

‘इतिहासमा चीनले विगत १० त्रैमासिकदेखि लगातार सामना गरिरहेको जस्तै वर्षौंसम्मको निरन्तर मुद्रा संकुचन झेल्दै गर्दा ५ प्रतिशतको वास्तविक जीडीपी वृद्धि हासिल गरेको कुनै पनि अर्थतन्त्रको उदाहरण छैन । चीन यसो गर्ने पहिलो मुलुक हुने कुरामा हामीलाई शंका छ,’ प्रतिवेदनले थप्यो ।

सडक र रेलदेखि आवास र कारखानासम्मका सबै कुराहरूमा गरिने स्थिर सम्पत्ति लगानीले सन् २०२५ को सुरुवातमा राम्रो प्रदर्शन गरेको थियो र पहिलो त्रैमासिकमा वार्षिक रूपमा ४.२ प्रतिशतले बढेको थियो । तर, जुन महिनासम्ममा यो नकारात्मक क्षेत्रमा झर्यो र अक्टोबरसम्ममा १२.२ प्रतिशतले घट्यो ।

सरकारी अधिकारीहरूले जीडीपीको लगानी घटक कुल पूँजी निर्माणले तेस्रो त्रैमासिकमा वास्तविक वृद्धिमा अझै ०.९ प्रतिशत योगदान दिएको बताएका छन् । तर, रोडियमको प्रतिवेदनले जग्गा बिक्रीमा आएको गिरावट र पुराना उपकरणहरूको खरिद जस्ता सूचकहरूलाई उचित रूपमा लेखाजोखा गरिएको छ कि छैन भन्नेमा प्रश्न उठाएको छ ।

हालैको आधिकारिक तथ्यांकले जनवरी–नोभेम्बर अवधिमा स्थिर सम्पत्ति लगानी २.६ प्रतिशतले घटेको देखाउँछ । त्यसमा घरजग्गा लगानीमा आएको १५.९ प्रतिशतको गिरावट मुख्य कारण हो ।

‘चीनको अर्थतन्त्रको गलत गणना धेरै लामो समयदेखि निरन्तर भइरहेको छ,’ थिंकट्यांकले भन्यो, ‘र यो सधैं वास्तविक भन्दा बढी देखाउने दिशामा नै हुने गरेको छ ।’