कुन बैैंकले कति कमाउन कति खर्च गर्छन् ? (सूचिसहित)

काठमाडौं । बैैंकहरुले जब अर्बमा नाफा कमाएको वित्तीय विवरण सार्वजानिक गर्छन्, तब सबैको नजर लाग्छ त्यो नाफामा । ओ हो कति धेरै नाफा कमाएका होला ?

किनभने नेपालमा बैंकिङ क्षेत्र र नेपाल स्टक एक्सचेञ्जमा सूचिकृत अन्य क्षेत्रले मात्रै हरेक ३/३ महिनामा चौमासिक वित्तीय विवरण सार्वजानिक गर्छन् ।

नाफा त निजी क्षेत्रले पनि मनग्ये कमाएको छ । तर, उसले वित्तीय विवरण सार्वजानिक गर्दैन । यतिसम्म निजी क्षेत्रले कतिको कारोबार गर्छ, राज्यलाई कति कर तिर्छ, नाफा कति कमाउँछ ? यी कुनैपनि कुरा सर्वसाधारणलाई थाहा हुँदैन ।

त्यसैले पछिल्लो समय धेरैको नजर बैंकको नाफामा पर्ने गरेको छ । सर्वसाधारणको त कुरै छाडौं, निजी क्षेत्रका उद्योगी÷व्यवसायीहरु पनि बैंकको नाफा धेरै भएको भन्दै विरोध गर्दै आएका छन् । ब्याजदर घटाउन व्यवसायीहरुले गरेको आन्दोलन यसैको एउटा उदाहारण हो ।

ती बैंकहरुले कसरी नाफा कमाए ? त्यति नाफा कमाउनका लागि के कति कारोबार गरे ? कति खर्च गरे ? यसको जानकारी दिने उद्देश्यले यो रिपोर्ट तयार पारिएको हो ।

बैंकहरुले गरेको खर्च र नाफालाई विश्लेषण गरेर कुन बैंकको इफिसियन्सी कति छ भनेर पनि जान्न सजिलो हुन्छ । जसले थोरै खर्च गरेर धेरै नाफा कमाउँछ, त्यो बैंकको इफिसियन्सी बढी हुन्छ । जसले धेरै खर्च गरेर पनि कम नाफा कमाउँछ, त्यो बैंकको इफिसियन्सी कमजोर हुन्छ । लगानीकर्ताहरुले यसरी नै हेर्ने गर्छन् ।

लगानीकर्ताहरु चाहन्छन् आफ्नो संस्थाले कम खर्च गरेर बढी नाफा कमाओस् । जुनकुरा स्वभाविक पनि हो । कमाइभन्दा खर्च बढी भयो भने न त व्यक्ति टिक्नसक्छ न त संस्था नै ।
बैंक हरुले प्रकाशित गरेको पुस मसान्तसम्मको तथ्यांक हेर्दा के देखिन्छ भने कतिपय बैंकहरुले नाफाभन्दा बढी खर्च गरेको पाइएको छ ।

उदाहारणका लागि सरकारी स्वामित्वको कृषि विकास बैंकलाई लिऔं । यो बैंकले १ अर्ब ७८ करोड रुपैयाँ नाफा कमाउन १ अर्ब ९६ करोड रुपैयाँ खर्च गरेको छ ।

त्यस्तै, निजी क्षेत्रका प्रवद्र्धकद्वारा सञ्चालित सिभिल, प्रभु लगायतका बैंकहरुको पनि अवस्था यस्तै छ । प्रभु बैकले १ अर्ब ३३ करोड रुपैयाँ कमाउन १ अर्ब ३७ करोड रुपैयाँ खर्च गरेको छ भने सिभिल बैंकले ५१ करोड रुपैयाँ कमाउन ५४ करोड रुपैयाँ खर्च गरेको छ ।

त्यस्तै, सेञ्चुरी बैंकले ७४ करोड रुपैयाँ कमाउन ७३ करोड रुपैयाँ खर्च गरेको छ भने जनता बैंकले ९० रोड कमाउन ८५ करोड खर्च गरेकोछ ।

प्राइम, नविललगायतका बैंकहरुले कम खर्च गरेर बढी नाफा कमाएका छन् । प्राइमले १ अर्ब ५१ करोड रुपैयाँ नाफा कमाउन जम्मा ५३ करोड रुपैयाँमात्रै खर्च गरेको छ । त्यस्तै नविलले ३ अर्ब ८ करोड कमाउन १ अर्ब ३८ करोड रुपैयाँ खर्च गरेको छ ।

त्यस्तै, १ अर्ब ६१ करोड रुपैयाँ कमाउन स्ट्यान्डर्ड चार्टर्ड बैंकले ७७ करोड रुपैयाँ खर्च गरेको छ भने एभरेष्ट बैंकले २ अर्ब ४ करोड कमाउन १ अर्ब १७ कराड रुपैयाँ खर्च गरेको छ ।

एनआइसी एशिया बैंकले २ अर्ब १३ करोड रुपैयाँ कमाउन १ अर्ब ८७ करोड रुपैयाँ खर्च गरेको छ ।