फोर्ड मोटरले विभिन्न मोडलका ईभीको उत्पादन बन्द गर्दै

एजेन्सी । अमेरिकाको सवारीसाधन कम्पनी फोर्ड मोटरले सोमबार १९.५ अर्ब डलरको ‘राइटडाउन’ गर्ने र धेरै विद्युतीय गाडी (ईभी) मोडलहरू बन्द गर्ने घोषणा गरेको छ ।

ट्रम्प प्रशासनका नीति र विद्युतीय सवारीको घट्दो मागको प्रतिक्रियास्वरूप अटो उद्योगले ब्याट्रीबाट चल्ने मोडलहरूबाट पछि हट्न चालेको यो अहिलेसम्मकै सबैभन्दा नाटकीय कदम हो । डियरबर्न, मिशिगनमा मुख्यालय रहेको यस कम्पनीले पूर्ण रूपमा विद्युतीय १५० लाइटनिङ’ लाई हटाएर ग्यास इन्जिनले ब्याट्री रिचार्ज गर्ने नयाँ ‘एक्सटेन्डेड–रेन्ज’ विद्युतीय मोडल ल्याउने जनाएको छ ।

कम्पनीले ‘टी३’ कोडनेम दिइएको अर्को पुस्ताको विद्युतीय ट्रक र योजनामा रहेका विद्युतीय कमर्सियल भ्यानहरू पनि रद्द गर्दैछ । ‘विगत केही महिनामा बजार साँच्चै परिवर्तन भएपछि हाम्रो लागि यो निर्णय लिनका लागि मुख्य उत्प्रेरक बन्यो,’ फोर्डका सीईओ जिम फार्लीले रोयटर्सलाई एक अन्तर्वार्तामा बताए ।

फोर्डले अब ग्यास र हाइब्रिड मोडलहरूमा बढी केन्द्रित हुने र भविष्यमा हजारौं कामदारहरू भर्ना गर्ने बताएको छ यद्यपि तत्कालका लागि केन्टकीको संयुक्त स्वामित्वको ब्याट्री प्लान्टमा केही कर्मचारी कटौती हुनेछ । कम्पनीले सन् २०३० सम्ममा हाइब्रिड, एक्सटेन्डेड–रेन्ज ईभी र पूर्ण ईभीहरूको विश्वव्यापी हिस्सा अहिलेको १७ प्रतिशतबाट बढाएर ५० प्रतिशत पुर्याउने अपेक्षा गरेको छ ।

कम्पनीका अनुसार, यो ‘राइटडाउन’ (वित्तीय नोक्सानी) मुख्यतया चौथो त्रैमासिकमा देखिनेछ र यो अर्को वर्ष हुँदै सन् २०२७ सम्म जारी रहनेछ । यसमध्ये करिब ८.५ अर्ब डलर योजना गरिएका ईभी मोडलहरू रद्द गर्ने कार्यसँग सम्बन्धित छ ।
करिब ६ अर्ब डलर दक्षिण कोरियाको ‘एसके अन’ सँगको ब्याट्री संयुक्त लगानी बन्द गर्नेसँग र ५ अर्ब डलर फोर्डले कार्यक्रम सम्बन्धित खर्च भनेको शीर्षकमा जोडिएको छ ।

अटोमेकरले सन् २०२५ को ब्याज र करअघिको समायोजित आम्दानीको प्रक्षेपण ६ देखि ६.५ अर्ब डलरको दायराबाट बढाएर करिब ७ अर्ब डलर पुर्याएको छ । ‘आफ्टर–आवर्स ट्रेडिङ’ मा फोर्डको सेयर करिब १ प्रतिशतले बढ्यो ।

फोर्डको यो परिवर्तन ब्याट्रीबाट चल्ने मोडलहरूको घट्दो मागप्रति अटो उद्योगको प्रतिक्रिया हो । यस दशकको सुरुमा कार कम्पनीहरूले ईभी लगानीमा सयौं अर्ब डलर खन्याएका थिए । अमेरिकाका राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्पका नीतिहरूले ईभीका लागि संघीय समर्थन हटाएको र इन्धन उत्सर्जन नियमहरू खुकुलो बनाएकाले यो वर्ष विद्युतीय सवारीको भविष्य अन्धकारमय भएको छ । यसले कार निर्माताहरूलाई ग्यासबाट चल्ने कारहरू बेच्न प्रोत्साहित गर्न सक्छ ।

नोभेम्बर महिनामा अमेरिकी विद्युतीय सवारीको बिक्री करिब ४० प्रतिशतले घटेको छ । यो सेप्टेम्बर ३० मा १५ वर्षभन्दा बढी समयदेखि माग बढाउन लागू गरिएको ७५ सय डलरको उपभोक्ता कर छुट समाप्त भएपछिको अवस्था हो ।

ट्रम्प प्रशासनले जुलाईमा पारित गरेको ठूलो कर र खर्च विधेयकमा अटोमेकरहरूले इन्धन–अर्थतन्त्र नियमहरू उल्लंघन गरेबापत तिर्नुपर्ने जरिवाना रोक्का गर्ने व्यवस्था पनि समावेश गरेको थियो ।

सोमबारको घोषणासँगै फोर्डले प्रभावकारी रूपमा आफ्नो दोस्रो पुस्ताका ईभी मोडलहरूको सम्पूर्ण योजना रद्द गरेको छ । भविष्यको ईभी लाइनअपका लागि कम्पनीले क्यालिफोर्नियाको विशेष टोलीद्वारा परिकल्पना गरिएका थप किफायती ईभी मोडलहरूमा ध्यान केन्द्रित गरिरहेको छ ।

फोर्डले त्यो टोलीको पहिलो मोडलको मूल्य करिब ३० हजार डलर तोक्ने र सन् २०२७ मा बिक्री सुरु गर्ने योजना बनाएको छ । फोर्डले यो मध्यम आकारको ईभी ट्रक लुइसभिल प्लान्टमा निर्माण गर्दैछ ।

यस वर्षको सुरुमा, फोर्डले आफ्नो ईभी व्यवसायमा यस वर्ष करिब ५ अर्ब डलर गुमाउने अपेक्षा गरेको थियो जुन सन् २०२४ को नोक्सानी बराबर हो ।

अमेरिकी ईभी बिक्रीमा हालै आएको गिरावटले बजारमा हतारिएर विद्युतीय मोडल ल्याएका अटोमेकरहरूलाई खुम्चिँदै गएको खरिदकर्ताहरूको समूहमा प्रतिस्पर्धा गर्न बाध्य बनाएको छ । फोर्ड जस्तै गरी धेरै परम्परागत अटोमेकरहरू ग्यास र हाइब्रिड मोडलतर्फ फर्कदैछन् र नोक्सानी कम गर्न आफ्नो ईभी प्रस्तावहरूलाई सीमित गर्दैछन् ।

विश्लेषकहरूका अनुसार, यसले टेस्ला र रिभियन जस्ता ‘प्योर–प्ले’ (पूर्ण रूपमा ईभी मात्र बनाउने) निर्माताहरूलाई बजार हिस्सा ओगट्ने अवसर दिन सक्छ यद्यपि कुल बजार नै सानो भएको छ ।

जनरल मोटर्सले अक्टोबरमा १.६ अर्ब डलरको नोक्सानी बेहोर्दै आफ्नो ईभी कारखाना योजनाहरू समायोजन गरेको थियो र भविष्यमा थप नोक्सानी हुन सक्ने चेतावनी दिएको थियो । स्टेलान्टिसले पनि आफ्ना केही ईभी योजनाहरू फिर्ता लिँदै निर्धारित विद्युतीय र्याम पिकअप ट्रकलाई रद्द गरेर हाइब्रिडमा जोड दिएको छ ।

फोर्डले केन्टकी र मिशिगनका ब्याट्री प्लान्टहरू ऊर्जा भण्डारण प्रणालीका ब्याट्रीहरू उत्पादन गर्न प्रयोग गर्ने र १८ महिनाभित्र प्रारम्भिक क्षमता सञ्चालनमा ल्याउने योजना बनाएको छ । मिशिगनको मार्शलमा रहेको कारखानाले फोर्डको ३० हजार डलर पर्ने मध्यम आकारको ईभी ट्रकका लागि पनि ब्याट्री उत्पादन गर्नेछ ।