हाइड्रो हबमा परिणत हुँदै म्याग्दी, १७ आयोजना निर्माणाधिन

काठमाडौं । म्याग्दीको रघुगङ्गा गाउँपालिकामा ३५.५ मेगावाट क्षमताको राहुघाट मंगले जलविद्युत् आयोजना निर्माण शुरु भएको छ ।

तुण्डी पावर लिमिटेडले राहुघाट नदीमा निर्माण गर्न लागेको आयोजनाको बाँध रघुगङ्गा–८ बन्दीघाट र विद्युत्गृह वडा नं ७ चिमखोलामा रहनेछ । कम्पनीका इञ्जिनीयर प्रकाश तिमिल्सिनाले ३ वर्षभित्र आयोजना निर्माण सम्पन्न गर्ने जानकारी दिए ।

‘बाँध निर्माणको ठेक्का लिएको रामेछाप शेर्पा कन्स्ट्रक्सन र सुरुङको ठेकेदार साउथ एशियन इन्फास्ट्रक्चरले प्रारम्भिक चरणको निर्माण शुरु गरेका छन् ’, उनले भने ‘ मौवाफाँट–दग्नाम–दर्मीजा–चिमखोला हँुदै बाँध निर्माणस्थलसम्म पहुँचमार्ग निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेको छ ।’

गाउँपालिका, प्रदेश र सङ्घीय सरकार तथा जलविद्युत् आयोजनाको साझेदारीमा रघुगङ्गा–४ को अजिङ्गर भिरमा चट्टान फुटाउने काम सकिएमा आयोजनाको बाँधसँगै दर्मीजा, चिमखोला र कुइनेमङ्गले सिधा सडक सञ्जालमा जोडिने छन् ।

५ किलोमिटर लामो सुरुङ हुने आयोजनाको आउटलेटदेखि १५० मिटर तल पानी विद्युत्गृहमा खसालेर विद्युत् उत्पादन गरिनेछ । चिमखोलास्थित रघुगङ्गा र बगर खोलाको दोभान मलाङमा विद्युत्गृह निर्माण गर्न जग्गा व्यवस्थापन गरिएको छ ।

आयोजना निर्माणमा आवश्यक विस्फोटक पदार्थको भण्डारण र सुरक्षाका लागि रघुगङ्गा–७ चिमखोलामा नेपाली सेनाको क्याम्प स्थापना गर्न लागिएको छ । सेनाको क्याम्प बनाउन भवनलगायतका पूर्वाधार निर्माण भइसकेको आयोजनाका इन्द्र ढकालले बताए ।

बाँध, सुरुङ र विद्युत्गृह निर्माण एकैसाथ अघि बढाउन लागिएको उहाँले बताउनुभयो । राहुघाट मंगलेबाट उत्पादन हुने विद्युत् २२० केभी क्षमताको दाना–खुर्कोट प्रसारण लाइनबाट केन्द्रीय प्रसारण लाइनमा जोडिनेछ ।

बाँध निर्माण कार्यको रघुगङ्गा गाउँपालिकाका अध्यक्ष भवबहादुर भण्डारीले आइतबार शिलान्यास गरे । ‘ राहुघाट मंगलेसँगै राहुघाट र सहायक नदीमा अनुमति लिएका आयोजनालाई निर्माणका लागि सहजीकरण गरेका छौँ’ उनले भने ‘स्थानीयवासीलाई सुविधासँगै जलविद्युत् आयोजना निर्माणलाई तीव्रता दिन अजिङ्गर भिरमा सडक निर्माणमा प्राथमिकता दिएका हौँ ।’

तुण्डी पावरले राहुघाटमै अर्को ४८ मेगावाट क्षमताको अप्पर राहुघाट जलविद्युत् आयोजनाको पूर्वाधार निर्माणका लागि विद्युत् विकास विभागबाट अनुमति लिइसकेको छ । कुइनेमङ्गलेमा राहुघाट नदीको सहायक ठूलोखोलामा २१.३ मेगावाट क्षमताको ठूलोखोला जलविद्युत् आयोजना निर्माणका लागि संयुक्त ऊर्जा प्रालिले अनुमति लिएको छ । ठूलोखोलाको पनि बाँध निर्माणस्थलसम्म पहुँचमार्ग निर्माण भइसकेको कुइनेमङ्गलेका वडाध्यक्ष गमान छन्त्यालले बताए ।

राहुघाट नदीमै नेपाल विद्युत् प्राधिकरणको सहायक कम्पनी रघुगङ्गा हाइड्रो लिमिटेडले ४० मेगावाट क्षमताको राहुघाट जलविद्युत् आयोजना निर्माण गरिरहेको छ । राहुघाटको करिब ३० प्रतिशत पूर्वाधार निर्माण सकिएको छ । म्याग्दी जिल्लामा ६६२ मेगावाट क्षमताका १७ वटा जलविद्युत् आयोजना निर्माणाधीन छन् ।

२ मेगावाट क्षमताको तातोपानी साना र पाँच मेगावाट क्षमताको घलेम्दीखोला जलविद्युत् आयोजना निर्माण भइसकेका छन् । बयालीस मेगावाट क्षमताको मिस्ट्रिखोला जलविद्युत् आयोजना निर्माणको अन्तिम चरणमा पुगेको छ ।

११० मेगावाट क्षमताको नीलगिरि र नीलगिरि क्यासकेड, १४ मेगावाटको घारखोला, २५ मेगावाटको दरवाङ म्याग्दीखोला निर्माणाधीन छन् । दाना–खुर्कोट जोड्ने २२० केभी क्षमताका प्रसारण लाइन निर्माण अन्तिम चरणमा छ । एक सय ३२ केभी क्षमताको डाँडाखेत–राहुघाट सवस्टेशन र प्रसारण लाइन निर्माणको चरणमा छन् ।