निजी क्षेत्रको मनोबल उठाउन राष्ट्र बैंकले सहजीकरण गर्छ, पुनर्निर्माणले आर्थिक गतिविधि बढाउँछ

काठमाडौं । नेपाल राष्ट्र बैंकका कार्यकारी निर्देशक डा. रामशरण खरेलले जेनजी प्रदर्शनबाट समस्यामा परेका व्यवसायीको मनोबल उकास्न विभिन्न किसिमका सहुलियतहरु प्रदान गर्ने बताएका छन् ।

राष्ट्र बैंक आर्थिक अनुसन्धान विभाग प्रमुख समेत रहेका खरेलले जेनजी प्रदशर्नपछि निजी क्षेत्रको मनोबल कमजोर बनेकाले त्यसलाई उकास्न कर्जा पुनर्संरचना/पुनर्तालिकीकरण, कम ब्याजमा ऋण उपलब्ध गराउने जस्तो प्रोत्साहन नीति लिइने उनले बताए ।

नेपाल आर्थिक पत्रकार संघ (नाफिज)ले आयोजना गरेको अर्थतन्त्रको पुनरोत्थानको आगामी बाटो विषयक अन्तरक्रियामा राष्ट्र बैंकले आन्दोलनबाट समस्यामा परेको व्यवसायीको पुनरुउत्थानका लागि सहजीकरण गर्ने बताए ।

‘जेनजी प्रदर्शनपछि अब अर्थतन्त्र मन्दीमा जाने हो कि ? मूल्यवृद्धि बढ्ने हो कि? भन्ने आशंकाहरु पैदा भइरहेका छन्,’ खरेलले भने, ‘तर, क्षतिपछिको समग्र अवस्था हेर्दा लक्षित सीमा भन्दा माथि मूल्यवृद्धि जाने देखिँदैन । विदेशी मुद्रा सञ्चिति पनि पर्याप्त रहेको छ भने बाह्य क्षेत्रमा असर नगरेसम्म रेमिट्यान्समा पनि प्रभाव पर्ने देखिँदैन । यसले विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा हामी सहज अवस्थामा रहने देखिन्छ ।’

उनले विगतका क्षतिपछि कसरी पुनर्निर्माणमा काम गर्ने भन्ने प्रश्न उठ्ने गरेको भएपनि अहिले बैंकिङ क्षेत्रमा पर्याप्त तरलता भएको र ८ खर्ब रुपैयाँ लगानीयोग्य रकम रहेको बताए । यस्तै लगानीका लागि ब्याजदर पनि सहज अवस्थामा रहेकोले यसले पुनर्निर्माणसगै आर्थिक गतिविधि बढाउन सहज सहज हुने खरेलले बताए ।

‘अबको मुख्य विषय भनेको निजी क्षेत्रको मनोबल कसरी माथि उकास्न सकिन्छ भन्ने हो । तरलता पर्याप्त भएको र ब्याज पनि न्यून छ भने लगानी गर्दा प्रतिफल प्राप्त गर्न सकिने वातावरण पनि छ । यसरी हेर्दा हामी धेरै समस्यामा छैनौं,’ खरेलले भने, ‘कोरोना महामारीपछि आईटी क्षेत्रमा सुधार भए जस्तै अब कुन क्षेत्रमा कसरी अगाडि जान सकिन्छ भन्ने विषयलाई हेरेर योजना बनाएर अगाडि जानुपर्ने आवश्यक्ता छ ।’

उनले वित्तीय स्थिति सहज भएकाले यही आर्थिक वर्षमा साढे ५ वा ६ प्रतिशतसम्मको आर्थिक वृृद्धिदर हासिल गर्न समस्या नरहेको बताए ।

सरकारी क्षेत्रबाट पुनर्निर्माणमा राम्रो योगदान हुने देखिँदै गर्दा निजी क्षेत्रबाट पनि सोही किसिमको अवस्था सिर्जना गर्न जरुरी रहेको खरेलको तर्क छ ।

‘हाम्रो मुलुकमा हरेक दशक परिवर्तन भइहेको छ । क्षति पनि हुने र नयाँ नयाँ कुराहरु आउने पनि भइरहेका छन् । कोरोना महामारीको समयमा डिजिटलाइजेसन व्यापक रुपमा विस्तार भयो भने आईटी क्षेत्र पनि सकारात्मक गतिमा अगाडि बढ्यो,’ खरलेलले भने, ‘अहिले सबै क्षेत्रमा नयाँ ढंगले काम गर्नुपर्छ भन्ने सोच पैदा भएको, पारदर्शी हुँदै सार्वजनिक संस्थालाई सुधार गर्नुपर्ने र सरकारले नागरिकको आवाज सुन्ने मात्रै नभई समयमा समस्या समाधानका लागि गाँठो फुकाउनुपर्छ भन्ने सकारात्मक सन्देश पैदा भएको छ।’