एजेन्सी । युरोपेली संघ (ईयू) ले अर्बपति इलोन मस्कको सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्म एक्सलाई नीलो टिकका विषयमा १२ करोड युरोको जरिवाना लगाएको छ । अमेरिकाले त्यसमा कठोर प्रतिक्रिया दिएको छ ।
युरोपेली आयोगका अनुसार, प्रयोगकर्ताले पैसा तिरेर नीलो ‘भेरिफाइड’ चिह्न पाउन सक्ने व्यवस्था प्रयोगकर्तालाई धोका दिने काम हो किनकि कम्पनीले वास्तविक रूपमा खाता कसको हो भनेर जाँच गरिरहेको छैन ।
‘यसले प्रयोगकर्तालाई ठगी, नक्कली खाताबाट हुने धोका र अन्य प्रकारका दुरुपयोगमा जोखिममा पार्छ,’ आयोगले भन्यो ।
तर, अमेरिकाका विदेशमन्त्री मार्को रुबियो र फेडरल कम्युनिकेशन्स कमिशन (एफसीसी) ले ईयू नियामकलाई अमेरिकी कम्पनीहरूमाथि आक्रमण गरेको भन्दै आलोचना गरेका छन् ।
रुबियोले एक्समा लेखे, ‘यो जरिवाना एक्समाथिको आक्रमण मात्र नभई सम्पूर्ण अमेरिकी प्रविधि कम्पनी र अमेरिकी जनतामाथि विदेशी सरकारहरूको हमला हो । अमेरिकीहरूलाई अनलाइन सेन्सर गर्ने दिन अब सकिएका छन् ।’
उनको टिप्पणीलाई मस्कले पक्कै पनि भनेर पुनः पोस्ट गरे ।
शुक्रबार, एफसीसीका प्रमुख ब्रेन्डन कारले एक्स सफल अमेरिकी प्रविधि कम्पनी भएकैले युरोपेली आयोगले तारो बनाएको बताए ।
उनका अनुसार, युरोपले अमेरिकीहरूलाई कर लगाएर आफ्नो अत्यधिक नियमहरूबाट कमजोर बनिरहेको महादेशलाई बचाइरहेको छ ।
यी टिप्पणी उपराष्ट्रपति जेडी भ्यान्सका भनाइहरूसँग पनि मेल खान्छन् । उनले एक्सलाई सेन्सरशिप नगरेकै कारण दण्ड दिइएको दाबी गरे ।
सोसल मिडिया विशेषज्ञ म्याट नाभार्राका अनुसार, यो जरिवाना सजाय मात्र नभई ईयूले प्रविधि कम्पनीहरूलाई नियमन गर्न तयार छ भन्ने सन्देश पनि हो ।
ईयू नियामकले भने एक्सले नीलो टिकबाहेक विज्ञापनका जानकारी पारदर्शी रूपमा नदिएको र अनुसन्धानकर्तालाई सार्वजनिक डेटामा पहुँच नदिएको पनि आरोप लगायो ।
आयोगले भन्यो, ‘आजको जरिवाना यी उल्लंघनको प्रकृति, तिनको असर पर्ने प्रयोगकर्ताको संख्याको गम्भीरता र अवधिका आधारमा निर्धारण गरिएको हो ।’
प्रविधिमा सार्वभौमसत्ताका लागि जिम्मेवार आयोगकी उपाध्यक्ष हेन्ना विराट्कुनेनले भनिन्, ‘हामी एक्सलाई प्रयोगकर्ताका अधिकार कमजोर पारेको र जिम्मेवारीबाट भागेको कार्यका लागि जवाफदेही बनाउँदैछौं ।’
‘नीलो टिकमार्फत प्रयोगकर्तालाई झुक्याउने, विज्ञापनको जानकारी लुकाउने र अनुसन्धाताहरूलाई पहुँच नदिने कुरा ईयूभित्र स्वीकार्य छैन,’ उनले भनिन् ।
यस निर्णयले अब एक्सले ईयूको नियमअनुसार कसरी सुधार गर्ने भनेर आयोगलाई बताउनुपर्छ नत्र थप निरन्तर जरिवाना लाग्न सक्छ ।
यो डिजिटल सर्भिसेस एक्ट (डीएसए) अन्तर्गत कुनै पनि सामाजिक सञ्जाल प्ल्याटफर्मले गरेको पहिलो उल्लंघन सम्बन्धी निर्णय हो ।
मस्कले सन् २०२२ मा ट्विटर किनेर पुरानो पहिचान प्रणाली हटाई प्रिमियम सदस्यताका आधारमा नीलो टिक दिने नयाँ मोडेल ल्याएका थिए ।
पहिले पर्याप्त प्रमाण दिएर मात्र भेरिफाइड हुने व्यवस्था थियो । अब भने मासिक भुक्तानी दिएर नीलो टिक पाउन सकिन्छ ।
नीलो टिक पाउनका लागि प्रोफाइल नाम र फोटो हुनुपर्छ, फोन नम्बर प्रमाणित गर्नुपर्छ, ३० दिनभित्र खातामा गतिविधि हुनुपर्छ र भ्रामक, ठगी, वा स्पाम गतिविधिमा संलग्न हुनु हुँदैन ।
यस प्रणालीले एक्सको आम्दानी बढाउने उद्देश्य राखेको र बोटहरूलाई कम गर्ने दाबी पनि गरिएको छ ।
तर, आलोचकहरूले यस्तो मोडलले नक्कली खातामार्फत प्रयोगकर्ता झुक्याउने जोखिम बढाउने चेतावनी दिएका छन् ।
नाभार्राका अनुसार, ‘अन्य प्लेटफर्ममा भेरिफिकेसन विश्वासको संकेत हुन्छ तर एक्सले यसलाई व्यापारिक लेनदेनमा बदलिदियो ।’
‘कुनै कडा पहिचान जाँच छैन, कुनै कडा प्रमाणीकरण छैन । यही कारण ईयूले सीमा कोरेको हो,’ उनले भने ।
उनका अनुसार, एक्सले आफूलाई ईयूको कडा नियमनका लागि सबैभन्दा सजिलो पहिलो लक्ष्य बनाएको छ ।
प्रतिक्रिया