बीमा कम्पनीहरुले कस्ता कम्पनीको सेयर किन्छन् ?

काठमाडौं । सेयर बजारमा लगानीगर्दा कम्पनी छान्ने बिभिन्न तरिकाहरु हुन्छन् । कम्पनीको आधारभुत र प्राविधिक बिश्लेषण गरि कम्पनी छान्ने सामान्य र प्रचलित तरिका हुन् । लगानीकर्ता आफैंले वा अरु कसैको सहयोगमा यसो गर्न सक्छन् ।

यसका अलावा ठूला लगानीकर्ताको पोर्टफोलियो हेरेर पनि लगानीकर्ताले राम्रो वा फाइदा हुन सक्ने कम्पनी छान्न सक्छन् । ठूला लगानीकर्ताले विज्ञहरुको सहयोगमा बजार र कम्पनी अनुसन्धान गरेर लगानी गर्ने हुनाले आम लगानीकर्ताले यसबाट फाइदा लिन सक्छन् ।
यसका लागि लगानीकर्ताले म्युचल फण्डहरु र ठूला लगानीकर्ताहरुको पोर्टफोलियो हेर्न सक्छन् ।

नेपाल लाइफ इन्स्योरेन्स नेपालको अग्रणी जीवन बीमा कम्पनी हुनुको साथै नेपाली सेयर बजारको ठूलो लगानीकर्ता हो । गत आर्थिक बर्ष नेपाल लाइफले ५० करोड रुपैंयाँ हाराहारी खुद नाफा कमाएको थियो ।

गत आर्थक बर्षको असार ३१ गते नेपाल लाइफसँग १ अर्ब ४५ करोड रुपैंयाँ बराबरको सेयर थियो । ती सबै सेयरहरुको कुल परल मुल्य १ अर्ब ९ करोड रुपैंयाँ थियो । सो दिन कम्पनीसँग बिभिन्न ५८ कम्पनीको साधारण र संस्थापक समूहको सेयर थियो ।

कम्पनीसँग सो दिन सबैभन्दा बढी नेपाल टेलिकमको १३ करोड ६८ लाख रुपैंयाँ बराबरको सेयर थियो । उक्त सेयरको परल मुल्य १२ करोड ५८ लाख रुपैंयाँ थियो ।

परल मुल्यको हिसाबले कम्पनीले धेरै लगानी गरेको १० कम्पनी मध्ये चिलिमेमा मात्र घाटाको स्थितिमा थियो । अन्य सबै सेयर नाफाकै स्थितीमा थिए । अर्थात्, परल मुल्य भन्दा बजार मुल्य भन्दा बढी थियो । चिलिमेमा धेरै सर्वसाधारणले पनि ठूलो धनराशी गुमाएका छन् ।

कम्पनीको ब्यवसाय नबढ्ने र बोनस सेयरका कारण हरेक बर्ष प्रतिसेयर आम्दानी घट्दै जाँदा बोनस सेयर वा लाभांश दर पनि घट्दै जाने भएका कारण चिलिमेको मुल्यमा गिरावट आएको हुनसक्छ ।

नेपाल रि-इन्स्योरेन्स कम्पनीको भने नेप्सेमा कारोबार नभएका कारण सो कम्पनीको सेयर मुल्यमा घटबढ आउने कुरा भएन ।

नेपाल लाइफलगायत अन्य ठूला लगानीकर्ताको पोर्टफोलियो अध्ययन गरेर पनि साधारण लगानीकर्ता धेरै लाभान्वित हुन सक्छन् ।

त्यसैले यहाँ गत असार ३१ गते नेपाल लाइफको ठूलो लगानी कुन-कुन कम्पनीमा थियो भनेर यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ । यो तथ्याङक नेपाल लाइफको गत बर्षको बार्षिक बिवरणबाट लिइएको हो ।

आर्थिक वर्ष २०७२/०७३ मा नेपाल लाइफले लगानी गरेका कम्पनीहरु