टेस्लाका सिइओ एलन मस्क किन ट्वीटरलाई होल्ड गर्न चाहन्छन् ?

एजेन्सी । अर्बपतिहरुको सूचीमा कहिले पहिलो त कहिले दोस्रो वा तेस्रो स्थानमा रहने टेस्लाका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत एलन मस्क माइक्रो ब्लागिङ साइट ट्वीटरमा असाध्यै धेरै सक्रिय छन् ।

किनकी, उनले त्यसैबाट आफ्नो व्यवसायका बारेमा जानकारी दिन्छन् । र, आफ्नो काम तथा नियमित जीवनको बारेमा पनि आफ्ना प्रसंशकलाई जानकारी दिन्छन् । तर, पछिल्लो पटक उनले ट्वीटरमा केही पनि भनेनन् बरु ट्वीटरकै ठूलो हिस्सा बराबरको सेयर खरिद गर्ने निर्णय गरे ।

उनले यो कुरा किन गरे होलान् त ? यो भएको हुनसक्छ किनभने उनले किनेको ट्वीटरको ९.२ प्रतिशत खरिद गरे । यो ठूलो कुरा मानिँदैन, तर मस्कलाई चिन्नेहरूले यो अवस्था धेरै लामो समयसम्म जारी रहनेछ भन्ने आशा गरेका छैनन् ।

मस्कले मतका आधारमा ट्वीटरको पहिलो कदम चालेका थिए । उनले मानिसहरूलाई सोधे कि के तिनीहरू सम्पादन बटन चाहनुहुन्छ ?

अर्थात् ट्वीट सम्पादन गर्न सकियोस् भनेर ट्वीटरमा जनताले यस्तो सुविधा चाहेको हो कि भनेर सोधे । ट्वीट परिमार्जन गर्न ट्विटरमा हाल कुनै प्रणाली छैन । यद्यपि, एक ट्वीट मेटाउन भने सकिन्छ ।

सम्पादन बटनको माग लामो समयदेखि उठ्दै आएको थियो । यो सम्भवतः उनीहरूलाई चाहिने कुरा हो । तर, मस्क ट्वीटरको बोर्डमा सामेल हुने घोषणाबाट कोही पनि छक्क नपरेको विश्व प्रविधि क्षेत्रलाई नियमितरुपमा हेरिरहेका जानकारहरुको टिप्पणी छ ।

ट्वीटरका सीइओ पराग अग्रवालले मंगलबार एक ट्वीटमा भनेका छन् हालका हप्ताहरूमा मैले एलनसँग गरेको कुराकानीबाट, यो स्पष्ट छ कि उनले हाम्रो बोर्डको महत्व थप बढाउनेछन् ।

उनले यो पनि थपे कि ‘जोशपूर्वक विश्वास गर्ने र ट्वीटरको कडा आलोचना गर्ने सबैलाई मस्क चाहिने कुरा हो । मस्कले पछि जवाफमा लेखेका छन् ‘म आगामी महिनाहरूमा ट्वीटरमा ठूलो सुधार गर्न पराग र ट्वीटरमा काम गर्न उत्सुक छु ।

एलन मस्कले ट्वीटर खरिद गरेको ९.२ प्रतिशत सेयर सानो लाग्न सक्छ, तर, विश्लेषक कम्पनी वेडबसका विश्लेषक ड्यान इभ्सले यसलाई ठूलो कुरा भन्दै यो सेयरको अर्थ उनीसँग ३५ लाख कित्ता सेयर रहेको बताएका छन् ।

टेस्लाका संस्थापक कम्पनीको सबैभन्दा ठूलो सेयरहोल्डर बनेको खबर आएपछि ट्वीटरको सेयरमा भारी वृद्धि भएको थियो । यसको अर्थ मस्कको सम्पत्ति पनि बढेको छ । र, उनको ट्वीटरको सेयरको मूल्य ३ अर्ब डलर बराबर पुगेको छ ।

मस्कको सेयरको संख्या ट्विटरका संस्थापक ज्याक डोर्सीको भन्दा चार गुणा बढी छ । डोर्सीले गत वर्ष नोभेम्बरमा ट्विटरका सीईओ पदबाट राजीनामा दिएका थिए, त्यसपछि पराग अग्रवाल सो कुर्सीमा बसेका थिए ।

ड्यान इभ्सको विश्वास छ कि दक्षिण अफ्रिकाबाट अमेरिका छिरेका व्यापारी मस्कको आँखा ट्वीटरमा छ । र, यो ठूलो हिस्सेदारी प्राप्त गरेपछि, उनले अब कम्पनीको व्यवस्थापनमा सक्रिय भूमिका खेल्ने प्रयास गर्नेछन् ।

कम्पनीमा उनले हिस्सेदारी किन्नु भनेको ट्वीटरको बोर्ड र व्यवस्थापन छलफलमा उनको संलग्नताको सुरुवात मात्र हो । जसले अन्ततः उनलाई ट्वीटरमा थप पकड प्राप्त गर्न र सम्भवतः ट्वीटरमा थप आक्रामक स्वामित्वको भूमिका लिने नेतृत्व गर्नेछन् ।

ट्वीटरसँग मस्कको सम्बन्ध प्रेम र घृणाको जस्तै छ । उनले धेरै ट्वीट गर्छन् । उनका फलोअर्सको संख्या ८ करोड छ । र, उनी ट्वीटरमा चर्चाका कारण बारम्बार विवादमा पर्ने गरेका छन् ।

उनको स्वभाव अनुसार ट्वीटर उनको मुडमा मिल्छ । गत वर्षजस्तै, उनले ट्वीटरमा आफ्नो इलेक्ट्रिक कार कम्पनी टेस्लाको १० प्रतिशत बेच्ने कि नगर्ने भनेर सोधे, त्यसपछि ट्विटर प्रयोगकर्ताहरूले भने- हुन्छ । बेच्नुहोस् । त्यसपछि नोभेम्बरमा मस्कले आफ्नो ५ अर्ब डलर बराबरको सेयर बिक्री गरे ।

त्यसभन्दा केही महिनाअघि, मस्कले संयुक्त राष्ट्र संघको विश्व खाद्य कार्यक्रमले यो रकम कसरी विश्वको भोकमरीको संकटलाई सम्बोधन गर्न प्रयोग गर्ने भनेर व्याख्या गर्न सक्ने भएमा ६ अर्ब डलर बराबरको सहयोग गर्ने प्रस्ताव गरेका थिए ।

तर, ट्वीटकै कारण उनी पटकपटक समस्यामा परे । टेस्लाको सेयरको बारेमा उनको २०१९ को एउटा पोष्टले उनलाई अनुसन्धान गर्ने अवस्थामा पुर्याइदियो । त्युपछि यो सहमति भयो कि कम्पनीका वकिलहरूले उनीहरूलाई पहिले देख्नुअघि उनका केही ट्वीट पोस्ट गरिनेछ ।

यो चाखलाग्दो छ कि वाल स्ट्रीट जर्नलको रिपोर्टअनुसार, मस्कले सेक्युरिटीज एन्ड एक्सचेन्ज कमिसनलाई आफ्नो ट्वीटर स्टकको बारेमा जानकारीमा सामान्यतया यो लाइन समावेश गरेको हुनुपर्छ कि उसले कम्पनीलाई प्रभाव पार्ने कुनै मनसाय थिएन ।

मस्कले आफ्नो कम्पनीको अवस्थाका बारे जानकारी दिनमात्रै होइन, देशको स्वास्थ्यको अनुमान लगाउन ट्वीटर पनि प्रयोग गर्छन् ।

गत महिना, उनले आफ्नो लगानीको बारेमा लगानी नियमन गर्ने निकायलाई जानकारी दिए । तर, यो सार्वजनिक हुनुअघि, उनले प्रयोगकर्ताहरूलाई विचार गरे कि अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता लोकतन्त्रको लागि आवश्यक छ कि छैन । उनले ट्वीटरले यो सिद्धान्त पालना गर्यो कि भनेर पनि सोधे ।

अमेरिकाको एक विश्वविद्यालयका सहायक प्रोफेसर अलेक्जान्ड्रा सिरोनले उनको भनाइले ट्वीटरमा आफ्नो नयाँ हिस्सेदारीलाई ट्वीटरको कामलाई प्रभाव पार्न प्रयोग गर्न सक्छिन् भन्ने प्रमाण हो भन्ने लाग्छ ।
तर, यस घटनामा केही अन्य समस्याहरू देख्ने अरू मानिसहरू पनि छन् ।

कानूनी फर्म मोज एन्ड सिंगरका साझेदार हावर्ड फिशरले रोयटर्स समाचार एजेन्सीलाई भने कि अब उनले ट्वीटरमा हिस्सेदारी किनेका छन्, यी प्रश्नहरूलाई बजारलाई घुमाउने तरिकाको रूपमा पनि हेर्न सकिन्छ ।

‘मलाई लाग्छ आयोगले यसलाई अझ गहिरोसँग हेर्न चाहन्छ र सम्झौता दर्ता गर्न असफल भएको र बजार उल्ट्याउन पनि प्रयोग हुन सक्छ,’ उनले भने ।

पराग अग्रवालको नजर उनको हरेक पाइलामा छ । उनले सम्पादन बटनमा गरेको भोटिङमा हालसम्म २६ लाख रिप्लाई प्राप्त भइसकेको छ र त्यसको जवाफमा उनले प्रयोगकर्तालाई ‘होशियार’ भएर भोट गर्न आग्रह गरेका छन् ।
परागले भने, ‘यो मतदानको नतिजा महत्वपूर्ण हुनेछ । उनले ट्वीटरमा अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताको पक्षमा मतदान गर्दा मस्कले प्रयोग गरेका शब्दहरू नै भनेका थिए ।

ज्याक डोर्सीले ट्वीट सम्पादन गर्ने विचारको सँधै विरोध गर्दै आएका छन् र यस विचारका आलोचकहरू भन्छन् कि यदि यो सुविधालाई अनुमति दिइयो भने, यसले ती ट्वीटहरूको अर्थपूर्ण रूपमा परिवर्तन गर्न सक्छ ।
ट्वीटरको लागि सम्पादन बटन थप्नु ठूलो परिवर्तन हुन सक्छ । र, यो स्पष्ट छ कि एलन मस्क यसको बारेमा छलफल गर्न चाहन्छन् ।

एलन मस्क ट्वीटर लिनुभन्दा पहिले नयाँ सामाजिक मिडिया प्लेटफर्म बनाउन चाहन्थे ।

गत वर्ष जनवरीमा अमेरिकी संसदमा भएको दंगापछि डोनाल्ड ट्रम्पलाई ट्वीटरमा प्रतिबन्ध लगाइएको थियो । त्यसपछि उनले केही महिना अगाडि नै ट्रुथ सोसल’ नाम दिइएको आफ्नै सामाजिक सञ्जाल बनाउने घोषणा गरेका थिए । उनले ठूला टेक कम्पनीको अत्याचारसँग लड्नसमेत भनेका थिए ।

तर, सार्वजनिक लामो समय बितिसक्दा पनि यसको प्रयोगकर्ता बढ्न सकेका छैनन् । न्यूयोर्क विश्वविद्यालयको सेन्टर फर सोशल मिडिया एन्ड पोलिटिक्सका निर्देशक जोशुआ टकरले सो प्लेटफर्मलाई ठूलो असफलता भनी टिप्पणी गरेका छन् ।

रोयटर्सका अनुसार कम्पनीका दुई वरिष्ठ कार्यकारीहरू लन्च गरेपछि छाडेका छन् ।

मस्कका अन्य कम्पनीहरू- स्पेसएक्स, टेस्ला, न्यूरालिङ्क, द बोरिङ कम्पनीमा शेयर राख्नेहरूले मस्कले ट्रम्पको बाटो रोजेनन् भनेर राहतको सास फेरेका छन् ।

तर, यो ठूला आयोजनाका कारण उनीहरुको ध्यान अन्य कम्पनीको व्यवसायबाट हट्ने चिन्ता पनि बढीरहेको छ ।

सामाजिक सञ्जाल विशेषज्ञ केसी न्युटनले टिप्पणी गरे कि यो पहिलो पटक होइन जब एक ठूलो टेक कम्पनीले ट्ीटर पनि हेरिरहेको छ । यसअघि माइक्रोसफ्टका सीईओ स्टिभ बाल्मरले पनि एक पटक कम्पनीको ४ प्रतिशत शेयर किनेका थिए तर उनीहरुका लागि केही गरेनन् ।

तर, उनी भन्छन् कि बाल्मरले मस्क जस्तो कुनै पनि ट्वीट गरेनन् । अब मस्कले यस ट्वीटर एकाण्टबाट नै आफ्नो अर्को मनसाय के हो भनेर संसारलाई बताउन सक्ने सम्भावना पनि उत्तिकै छ ।