चिनियाँसँग भिड्न मर्जरको घोषणा गरेका होन्डा र निसानको ६० अर्ब डलरको मर्जर भाँडियो

काठमाडौं । चिनयाँ सवारीसाधनको दबदबासँग भिड्न मर्जरमा जाने घोषणा गरेका दुई जापानिज सवारीसाधन निर्माता कम्पनी होन्डा र निसानको मर्जर भाँडिएको छ । ६० अर्ब अमेरिकी डलर बराबरको दुई कम्पनीको मर्जर भाँडिएको हो ।

बिक्रीमा गिरावट र व्यवस्थापनको संकटले निसानलाई कमजोर बनाएको थियो । विशेषगरी अमेरिकामा हाइब्रिड कारहरूको मागको मूल्याङ्कन गर्न नसक्दा निसानको बिक्री घटेको हो । जबकि,  अमेरिका नै निसानका लागि प्रमुख बजार थियो।

तर, मर्जर वार्ता एक महिनाभित्रै विफल भएको छ । वार्ताका क्रममा होन्डाले निसानलाई सहायक कम्पनी बन्न, श्रमिक संख्या र कारखानाको क्षमता घटाउन दबाब दिएको थियो । तर होन्डाको यो शर्त मानेन । होन्डाले समान व्यवहार गर्न आग्रह गरेको थियो।

निसानले आफ्नो समस्या आफैं समाधान गर्न सक्ने विश्वास साथ मर्जर कमिटिमा आफ्नो अडान राख्यो । जसकारण मर्जर वार्ता विफल भएको स्रोतहरुको भनाइ छ । रोयटर्सका अनुसार निसानले राजनीतिकरूपमा संवेदनशीलता देखाउँदै कारखाना बन्द गर्न मानेन ।

निसान सन् २०२० को जुन महिनासम्म जापानको दोस्रो ठूलो कार निर्माता कम्पनी थियो ।

निसानको सीईओ माकोतो उचिदाले पछिल्लो हप्तामा आफ्नो समकक्षी तोशिहिरो मिबेसँग भेटेर होन्डाले आफ्नो सहायक कम्पनी बनाउने प्रस्ताव दिएपछि वार्ता रोक्ने इच्छा व्यक्त गरे। दुबै अटोमेकरहरूले यस महिना अपडेट दिने बताए ।

निसानले नोभेम्बरमा आफ्नो मुनाफा पूर्वानुमानलाई ७० प्रतिशत घटाएको थियो, यसले चिनियाँ र अमेरिकी बजारमा घट्दो बिक्रीका कारण घोषणा गरेको थियो। यसको पुनःसंरचना योजनाले ९,००० रोजगारी घटाउन र ग्लोबल क्षमता को १/५ घटाउन समावेश थियो। केही विश्लेषकहरूले यसलाई कम र ढिलो कदमको रूपमा लिएका थिए।

निसान र होन्डाले २०२४ मार्चदेखि टेक्नोलोजीमा सहकार्य गर्ने योजनासहित मर्जर गर्ने कुरा बताएका थिए। तर, मर्जर वार्ता छिट्टै तिनका शेयरहोल्डिंग अनुपातको गणना गर्दै अड्कियो। निसानको सीईओ उचिदाले निजी रूपमा मर्जरको सम्भावनाप्रति शंका व्यक्त गरेका थिए।

होन्डाका म्यानेजरहरूले निसानको निर्णय प्रक्रिया ढिलो रहेको गुनासो गरे। होन्डाले निसानलाई सस्तो तरिकाले श्रमिक संख्या र कारखाना क्षमता घटाउन बाध्य पार्न खोजेको थियो। निसानले भने कि यो कार्यले त्यसको लेखा हिसाबमा नकरात्मक असर पार्नेछ।

जनवरी महिनाको अन्त्यमा निसानका एक्जिक्युटिभ हिडेयूकी साकामोटोले क्युशुमा एक बैटरी ईभी प्लान्टको उद्घाटन गरेका थिए र त्यहाँको कारखाना क्षमता घटाउने कुरा नगर्ने बताए।

होन्डाको मिबेले त्यसपछि निसानलाई आफ्नो सहायक कम्पनी बनाउने प्रस्ताव गरेका थिए, जुन पहिलेको सम्झौतामा समावेश थिएन। यसले कम्पनीहरू बीचको तनावलाई अझ गहिरो बनायो।

निसानको प्रमुख शेयरधारक रेनोले भने कि होन्डाले निसानलाई नियन्त्रण बिना आफ्नो सहायक कम्पनी बनाउने प्रस्ताव गरेपछि यसलाई अस्वीकार गर्ने जनाएको छ।

निसान अब नयाँ साझेदारहरूको खोजीमा छ, र फोक्सकनसँग सहकार्यको संभावना देखिएको छ। फोक्सकन, जसको नेतृत्वमा पूर्व निसान एक्जिक्युटिभ जुन सेकी छन्, निसानसँगको सहकार्यको लागि इच्छुक छन्। जापानको सरकारले यो प्रकरणको बारेमा कस्तो निर्णय लिन्छ भन्ने कुराले महत्व राख्ने रोयटर्सले जनाएको छ ।