उद्योग संगठन मोरङलाई अन्तर्राष्ट्रिय उत्कृष्ट स्थानीय चेम्बर अवार्ड, कसरी पाउँदैछ निरन्तर पुरस्कार ?
विराटनगर । नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघले गत चैतमा उद्योग संगठन मोरङलाई मुलुकका निजी क्षेत्रमध्ये उत्कृष्ट संगठनका रुपमा सम्मान गर्यो । यही संगठनले नोभेम्बर ११ र १२ मा सिंगापुरमा हुने ३८ औं एसिया प्यासिफिक इकोनोमिक फोरममा कन्फिडरेसन अफ एसिया प्यासिफिक चेम्बर अफ कमर्स इन्डस्ट्रिज (सीएसीसीआई)ले प्रदान गर्ने उत्कृष्ट स्थानीय चेम्बर अवार्ड पनि थाप्दैछ ।
निवर्तमान अध्यक्ष सुयस प्यकुरेलको कार्यकालदेखि हालसम्म संगठनले गरेका प्रोयक्टिभ क्रियाकलाप नै यो उपलब्धिको कारण बनेको बताइएको छ । यो उपलब्धिले उसका अन्य प्रतिष्पर्धी निजी क्षेत्रका संघ संगठनमा खुल्दुली बढ्नु स्वाभिक छ ।
संगठनले विश्वका विभिन्न २७ मुलुकका ८१ वटा स्थानीय औधोगिक र व्यापारिक चेम्बरलाई पछि पार्दै मुलुकका लागि दोस्रो पटक अन्तर्राष्ट्रिय अवार्ड हात पारेको हो । यसअघि यो अवार्ड सन २००६ मा पोखरा उद्योग वाणिज्य संघले जितेको थियो ।
सिएसीसीआईमा २७ मुलुकका व्यावसायिक संगठनका राष्ट्रिय समिति सदस्य छन् । नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघ यसको सदस्य हो । यस प्रक्रियामा सुरुमा विभिन्न २७ मुलुककै आबद्ध संगठनले ३–३ वटा स्थानीय चेम्बरलाई छनोट गरेर ८१ वटा चेम्बरलाई प्रतिष्पर्धामा उतारेको थियो ।
त्यसमा यही संगठन बाजी मार्न सफल भयो । ट्रफी र २ हजार ५ सय अमेरिकी डलर सहितको यो अवार्ड थाप्न संगठनका अध्यक्ष राकेश सुरानाको नेतृत्वमा शनिबा जम्बो टोली सिंगापुर जाँदैछ ।
सिएसीसीआईमा दक्षिण एसियाबाट नेपालसहित बंगलादेश, भारत, पाकिस्तान र श्रीलंकाका चेम्बरका केन्द्रीय संगठन सदस्य छन् । त्यस्तै अस्ट्रेलिया, न्युजिल्यान्ड, पपुआन्युगिनी, टिमोर लेसे, हङकङ, जापान, कोरिया, मंगोलिया, ताइवान, रसिया, कम्बोडिया, इन्डोनेसिया, मलेसिया, फिलिपिन्स, सिंगापुर, भियतनाम,अजरबैजान, जर्जिया, इरान, ताजिकिस्तान, टर्की र उज्वेकिस्तानका चेम्बरका राष्ट्रिय संगठनपनि यसका सदस्य छन् ।
उद्योग संगठनले यो वर्ष ब्याक टु क्याक स्वदेशी सम्मान र विदेशी अवार्ड किन र कसरी पायो ? निजी क्षेत्रका अन्य प्रतिष्पर्धी संघ संगठनमा खुलदुलीको विषय बनेको छ ।
संगठनले तीन वर्षको अविधमा मुलुकको उद्योग, व्यापार र सामाजिक क्षेत्रमा गरेका प्रोयाक्टिभ आन्तरिक गतिविधि नै उपाधि र सम्मानको हकदार बनेको भन्न अप्ठयारो हुँदैन । सिएसीसीआईले यो उपाधि छनोटका लागि चेम्बरहरुले गर्ने स्थानीय औधोगिक गतिविधि, नीति निर्माणका क्षेत्रमा गरेको बहस र पैरवी र स्थानीय आर्थिक विकासका लागि गरेका क्रियाकलापलाई आधार मानेको थियो ।
उत्पादन मुलक उद्योगहरुको प्रतिनिधिमुलक संस्थाको रुपमा २०२४ सालमा स्थापना भएको यो संगठन निजी क्षेत्रका संघसंस्था र तिनका नेतृत्वहरु निजी र राजनीतिक उद्देश्य प्रेरित हुने एवं आत्मप्रचारका लागि प्रचारमुखी हुने तर औधोगिक प्रतिष्ठानहरुका मुद्दामा केन्द्रित हुन नसकिरहेको अवस्थामा उद्योग संगठन विशुद्ध कर्पोरेट क्षेत्रको व्यवसायिक संस्थाको रुपमा उभिने प्रयत्न गर्दै दुई वर्षे कार्यकालका उपलब्धिलाई रणनीतिक कार्ययोजनामा निर्धारित महत्वपूर्ण चार लक्ष्य अन्तर्गत विभिन्न १२ वटा कार्यक्रम तयार गरेर आन्तरिक गतविविधि सुरु गर्यो ।
त्यस अन्तर्गत संगठनले विशुद्ध व्यावसायिक संगठनका रुपमा आर्थिक एवं औधोगिक क्षेत्रको प्रवर्द्धन र विकासका लागि नीतिगत बहस पैरवी, सदस्य उद्योग सेवा तथा क्षमता अभिबृद्धि, नेटवर्किङ, सम्बन्ध विस्तार र व्यावसायिक सामाजिक जिम्मेवारीका क्षेत्रका गतिविधिलाई प्राथामिकता दियो ।
कोभिड १९ को लकडाउनका कारण ठप्प भएको उद्योग व्यवसाय क्षेत्रको पुनरउत्थानका लागि संगठनले खेलेको भूमिका र उद्योग कारखानामा कार्यरत मजदुर, कर्मचारीलाई फ्रण्टलाइन सरह खोप उपलब्ध गराउँदै त्यस अवधिको विधुत डिमाण्ड शूल्क छुट गराउन, पुनरउत्थान कोषको सदुपयोग, ऋण तथा व्याज तिर्ने म्याद पुर्नतालिकीकरणका लागि संगठनले गरेको पहललाई उपाधि र सम्मानका लागि पुल बन्यो ।
आर्थिक वर्ष २०७९/८० को बजेट निर्माणका क्रममा वायर तथा स्यानिटरी प्याड उद्योगलाई धराशायी हुने गरी कच्चा पदार्थ तथा तयारी वस्तु आयात गर्दा लाग्ने भन्सार दरबन्दी हेरफेरका सम्बन्धमा पनि यो संगठनले बुलन्द आवाज उठाएको थियो । निजी क्षेत्रको पहलकै कारण राज्यले यसमा संशोधन गरेको थियो ।
संगठनले व्यवसायिक वातावरण निर्माणका लागि नीतिगत सुधारलाई प्राथामिकता दिँदै अध्ययन, अनुसन्धान र तथ्याङ्कमा आधारित नीतिगत बहस पैरवीलाई मूलमन्त्र ठान्यो । औधोगिक सर्वेक्षण, औधोगिक क्षेत्रमा परेको प्रभावको अध्ययन, वित्तीय संकट र यसले औधोगिक क्षेत्रमा परेको प्रभाव, श्रम ऐन २०७९, योगदानका आधारित सामाजिक सुरक्षा ऐन २०७४ र बोनस ऐन २०३० संशोधनको पक्षमा खरो उत्रियो ।
यो संगठनले २०६ सदस्य औधोगिक प्रतिष्ठानसँग सम्बन्धमा नयाँ आयम दिन विजनेश क्लिनिकको व्यवस्था गरेर उद्योगहरुको स्थलगत अवलोकन गरेर उद्योगका समस्या पहिचान गरेर समाधानका उपायको खोजी गर्यो । संगठनले ७३ वटा उद्योगको स्थलगत अवलोकन गरेर १२२ वटा समस्या पहिचान गरि समाधानको प्रयत्न गरेको पाइएको छ ।
उद्योगलाई चाहिने दक्ष जनशक्ति र बजारमा उपलब्ध जनशक्तिका बीच रहेको भिन्नता ‘मिसम्याच’ का कारण उद्योगी व्यावसायीले भोग्दै आएको दक्ष जनशक्ति अभावको समस्यालाई समाधान गर्न संगठनले औधोगिक सीप विकास कार्यक्रमको सुरुवात गरेको छ ।
स्विस सरकारको सहयोगमा हेल्भेटास इन्स्योर परियोजनाको प्राविधिक सहयोगमा सन २०२५ सम्म सञ्चालन हुने यो कार्यक्रमको मुख्य उधेश्य तालिम प्रदायक संस्था र उद्योगबीच समन्वय गरी दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्नु हो । यसक्रममा अन्तर्गत ३३ जना प्रशिक्षार्थीले विभिन्न ११ वटा उद्योगमा २४ महिने प्रशिक्षण लिइसकेका छन् । अर्को चरणका लागि ६० जना प्रशिक्षार्थीलाई मनमोहन प्रौधोगिक विश्वविद्यालयमा सैद्धान्तिक कक्षा लिइरहेका छन् ।
संगठनले सामाजिक दायित्व ठान्दै युवाहरुमा उद्यमशिलता प्रवर्द्धन गर्ने लक्ष्यले नवीन व्यावसायिक सोच भएका युवालाई उद्यमशिलतामा रुपान्तरण गर्न आवश्यक प्रविधि एवं व्यावसायिक विकास सेवा, वित्तीय एवं अन्य लगानीका पहुँचका लागि सहजीकरण तथा समन्वय गर्दै नयाँ व्यवसायको सुरुवात गर्न उत्प्रेणा दिन स्टार्टअप एण्ड इनोभेसन कार्यक्रम सञ्चालन गरेको छ ।
पूर्वाञ्चल विश्वविद्यालय, विराटनगर महानगर, अन्तरप्ररणा प्रालि, नविल बैंक र स्विस कन्ट्याक्ट लगायतको सहकार्यमा सञ्चालीत यो कार्यक्रम मार्फ सफल उद्योगीहरुका अनुभव आदन प्रदान तथा व्यावसायिक विकासका सेवाहरुमा सम्बन्ध, पहुँचका लागि सहजीकरण गर्ने गरी दुई चरणका कार्यक्रमका मार्फत ३४ जना युवा उद्यमीलाई व्यावसायिक विकास सेवाको माध्यमबाट उद्यमशिलतामा रुपान्तरणका लागि सहजीकरण गरेको छ ।
यो संगठनले उद्योग र विश्वविद्यालय बीचको लिङकेज अभिबृद्धि गरी आर्थिक विकासका विविध आयममा अध्ययन गर्ने उद्देश्यले संठगनका पूर्वअध्यक्ष स्व महेन्द्र गोल्छा औद्योगिक अध्ययन केन्द्रको स्थापना गरेको छ । पूवाञ्चाल विश्वविद्यालयसँगको सहकार्य र हुलास वायर इण्डष्ट्रिज प्रालिको आर्थिक सहयोगमा स्थापित अध्ययन केन्द्रले आर्थिक एवं औधोगिक क्षेत्रमा प्राज्ञिक अध्ययन अनुसन्धान तथा नीति विश्लेषण गर्न विश्वविद्यालयका युवा अनुसन्धानकर्तालाई मद्दत पुग्ने र विश्वविद्यालयका शोधार्थीहरुलाई आर्थिक एवं औधोगिक विषयहरुमा थेसिस लेखनमा सहयोग पुग्ने लक्ष्य संगठनको छ ।
स्वदेशी उत्पादनको प्रवर्द्धन र उपभोग अभिबृद्धि गर्न उद्योग संगठनले मोरङ उद्योग व्यापार संघसितको सहकार्यमा ‘मेरो देश मेरो उत्पादन’ कार्यक्रमलाई प्राथामिकता दिएर सुनसरी मोरङ औधोगिक क्षेत्रका उद्योगका उत्पादनमा ‘मेरो देश मेरो उत्पादन’ लोगो रखाएको छ ।
त्यसैगरी यो संगठनले आर्थिक सम्मेलन तथा स्थानीय उत्पादन र औधोगिक प्रबद्धनका लागि तीन दशकदेखि विराट एक्स्पोको आयोजना गर्दै आएको छ । संगठनका महाप्रबन्धक चूडामणि भट्टराईले भने, ‘संगठनसँग भोलि के के गर्ने भन्ने स्पष्ट भिजन छ । त्यसैले त यो संगठनको प्रोयाक्टिभ क्रियाकलाप नै स्वदेशी सम्मान र अन्तर्राष्ट्रिय अवार्डको हकदार बन्यो ।’
विनोद भण्डारी
