भन्सार विभागले उठायो लक्ष्यको ५८ प्रतिशत राजस्व, अघिल्लो वर्षभन्दा २३ प्रतिशत कम

काठमाडौं । भन्सार विभागले गत आर्थिक वर्षमा लक्ष्यको ५८ प्रतिशत मात्रै राजस्व संकलन गरेको छ । गत आर्थिक वर्षमा विभागलाई ६ खर्ब ६८ अर्ब रुपैयाँ राजस्व संकलन गर्ने लक्ष्य दिईएकोमा ३ खर्ब ९१ अर्ब रुपैयाँ मात्रै संकलन गर्न सकेको हो ।

असारमा मात्रै विभागलाई ५९ अर्ब रुपैयाँ राजस्व संकलन गर्ने लक्ष्य दिइएको ३५ अर्ब ४३ करोड रुपैयाँ संकलन गरेको छ ।

विभागले गत आर्थिक वर्षमा अघिल्लो वर्ष (आर्थिक वर्ष २०७८/७९) बराबर पनि राजस्व संकलन गर्न सकेन् । आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा विभागले ५ खर्ब ६ अर्ब रुपैयाँ राजस्व संकलन गरेको थियो ।

अघिल्लो वर्षको तुलनामा गत वर्ष २३ प्रतिशत कम राजस्व संकलन भएको छ । बढी राजस्व संकलन हुने सवारीसाधान, मदिरा लगायतका समानको आयातमा आएको गिरावटले राजस्व लक्ष्य प्रभावित भएको भन्सार विभागका अधिकारीहरु बताउँछन् ।

गत आर्थिक वर्षको साउनदेखी नै विभागले लक्ष्य अनुसार राजस्व संकलन गर्न सकेको थिएन् । भन्सार विभागका अधिकारीहरुले मंसिरसम्म आयातमा लगाएको प्रतिबन्धले राजस्व लक्ष्य प्रभावित भएको बताउने गरेका थिए ।

सरकारले विदेशी मुद्राको सञ्चितिमा गिरावट आएको भन्दै गत वर्ष बैशाखदेखी मंसिरसम्म गाडी, मोबाईल, मदिरा लगाएतका १० बस्तुको आयात गर्न प्रतिबन्ध लगाएको थियो ।

सरकारले आयात प्रतिबन्ध फकुवा गर्ने निर्णय गरेपछि पनि राजस्व संकलनमा वृद्धि भएको थिएन् ।

जेठ मसान्तसम्म विभागले जेठ मसान्तसम्मको लक्ष्य ६ खर्ब ९ अर्ब ५४ करोड रुपैयाँ राजस्व संकलन गर्ने लक्ष्य राखेको विभागले ३ खर्ब ५६ अर्ब ७५ करोड मात्रै संकलन गर्न सकेको थियो ।

जेठ मसान्तसम्म अघिल्लो वर्षभन्दा आयात १७ प्रतिशतले घट्दा राजस्व संकलन २३ प्रतिशतले घटेको थियो ।
भन्सार विभागका अधिकारीहरु भन्सार विन्दुबाट भन्दा पनि चोरी तस्कारी मार्फत् आयात हुने क्रम बढ्दा राजस्व लक्ष्य प्रभावित भएको बताउँछन् ।

अघिल्लो आर्थिक वर्षमा ५ खर्ब ६ अर्ब रुपैयाँ राजस्व संकलन गरेको विभागलाई गत आर्थिक वर्षमा ६ खर्ब ६८ अर्ब रुपैयाँ राजस्व संकलन गर्ने लक्ष्य दिईएको थियो ।

विभागलाई अघिल्लो वर्षभन्दा ३२ प्रतिशत बढी राजस्व संकलन गर्ने लक्ष्य दिइएकोमा अघिल्लो वर्ष भन्दा २२ प्रतिशत कम राजस्व संकलन गरेको छ ।

अघिल्लो वर्ष १९ खर्ब २० अर्ब रुपैयाँको आयात हुँदा राजस्व संकलन ५ खर्ब ६ अर्ब पुगेको थियो । जेठमसान्तसम्म १४ खर्ब ८० अर्ब रुपैयाँको आयात भएको तथ्यांक हेर्दा चालू आर्थिक वर्षमा १६ खर्ब हाराहारीमा आयात भएको देखिन्छ । जसले गर्दा समग्र राजस्व प्रभावित भएको हो ।

सीमा क्षेत्रबाट भईरहेको अवैध व्यापार नियन्त्रण गर्न नसकिए चालू आर्थिक वर्षमा पनि राजस्व नबढ्ने अर्थ मन्त्रालयका अधिकारीहरु बताउँछन् ।

राष्ट्र बैंकले भारतसँगहुने व्यापारको भुक्तानी पनि बैंकिङ प्रणालीबाट मात्रै हुनु पर्ने व्यवस्था गरेकाले पनि अवैध व्यापार बढेको साना व्यवसायीहरु बताउँछन् ।

‘भन्सार विन्दुमा हुने मुल्यांकनमा पनि समस्या होला, त्यो भन्दा ठूला समस्या भन्सार विन्दु भन्दा बाहिरबाट हुने व्यापार ह्वात्तै बढेको छ,’भन्सार विभागका एक अधिकारीले भने,‘जसले गर्दा राजस्व प्रभावित भएको हो ।’