६ महिनामा बीमा कम्पनीले गरे ३ खर्ब बढी लगानी, कसको कति ?

काठमाडौं । चालु आर्थिक वर्षको ६ महिनामा जीवन तथा निर्जीवन बीमा कम्पनीले ३ खर्ब ११ अर्ब ९९ करोड ७८ लाख ९९ रुपैयाँ विभिन्न लगानी गरेका छन् ।

१९ वटा जीवन बीमा कम्पनीले २ खर्ब ७३ अर्ब ८७ करोड ३ लाख रुपैयाँ विभिन्न क्षेत्रमा लगानी गरेका छन् भने निर्जीवन बीमा कम्पनीले ३८ अर्ब १२ करोड ७५ लाख ५३ हजार रुपैयाँ लगानी गरेका छन् ।

१९ वटा जीवन बीमा कम्पनीमध्ये सबैभन्दा धेरै लगानी नेपाल लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनीको रहेको छ । नेपाल लाइफले ८२ अर्ब ५९ करोड ४० लाख ३६ हजार रुपैयाँ लगानी गरेको बीमा समितिले जनाएको छ ।

धेरै लगानी गर्ने जीवन बीमा कम्पनीमध्ये दोस्रोमा लाइफ इन्स्योरेन्स कर्पोरेसन छ । कर्पोरेसनले ४८ अर्ब ९६ करोड ५० लाख ९१ हजार रुपैयाँ विभिन्न क्षेत्रमा लगानी गरेको छ ।

लगानीको तेस्रो स्थानमा नेशनल लाइफ इन्स्योरेन्स छ । नेशनल लाइफले २८ अर्ब ४७ करोड ४५ लाख ७४ हजार रुपैयाँ लगानी छ । चौथो स्थानमा भने राष्ट्रिय बीमा संस्थान रहेको छ । संस्थाले २३ अर्ब ५१ करोड ५७ लाख ९० हजार रुपैयाँ लगानी गरेको समितिको भनाइ छ ।

सबैभन्दा कम लगानी गर्ने जीवन बीमा कम्पनीमा महालक्ष्मी लाइफ इन्स्योरेन्स छ । महालक्ष्मीले यो अवधिमा १ अर्ब ६७ करोड ९३ लाख ४२ हजार रुपैयाँ मात्रै लगानी गरेको छ । त्योभन्दा थोरै बढी लगानी गर्ने जीवन बीमा कम्पनीमा सानिमा लाइफ इन्स्योरेन्सको छ । सानिमाले १ अर्ब ८९ करोड ४४ लाख ३८ हजार रुपैयाँ लगानी गरेको छ ।

यता २० वटा निर्जीवन बीमा कम्पनीमध्ये राष्ट्रिय बीमा कम्पनी बाहेक १९ वटा निर्जीवन बीमा कम्पनीको लगानी चालु आर्थिक वर्षको ६ महिनामा ३८ अर्ब १२ करोड ७५ लाख ५३ हजार रुपैयाँ छ । निर्जीवन बीमा कम्पनीतर्फ सबैभन्दा बढी लगानी गर्नेमा शिखर इन्स्योरेन्स छ ।

शिखरले ३ अर्ब ७ करोड २४ लाख रुपैयाँ लगानी गरेको छ । यस्तै धेरै लगानी गर्ने निर्जीवन बीमा कम्पनीमा नेको इन्स्योरेन्स दोस्रो स्थानमा छ । नेकोले ३ अर्ब ५ करोड १४ लाख रुपैयाँ लगानी गरेको छ ।

यस्तै प्रिमियर इन्स्योरेन्सले २ अर्ब ८२ करोड ३६ लाख २६ हजार रुपैयाँ लगानी गरेको छ भने निर्जीवन बीमातर्फ सबैभन्दा कम लगानी गर्नेमा जनरल इन्स्योरेन्स कम्पनी छ । जनरलले ८३ करोड ९७ लाख रुपैयाँ मात्रै लगानी गरेको छ ।

बीमा समितिले बीमकको ‘लगानी निर्देशिका २०७५’ जारी गरी बीमा कम्पनीले लगानी गर्ने क्षेत्र पनि निर्धारण गरिसकेको छ ।

समितिले निर्देशिका जारी गर्दै बीमा कम्पनीले घरजग्गा व्यवसायमा, साधारण सेयरमा, ‘क’, ‘ख’ र ‘ग’ वर्गका बैंक तथा वित्तीय संस्थाको अग्राधिकार सेयर (साधारण सेयरमा परिणत नहुने) र ऋणपत्र, धितोपत्र बोर्डबाट अनुमति लिएर विनिमय बजारका सूचीकृत कम्पनीको ऋणपत्रमा लगानी गर्नका लागि बाटो खोलेको छ ।

उक्त निर्देशिका अनुसार कृषि, पर्यटन, जलस्रोत, नागरिक लगानी कोष, तथा म्यूचुअल फण्डमा पनि लगानी गर्न सक्ने व्यवस्था पर्याप्त छ ।

निर्देशिकामा घरजग्गा व्यवसायमा कुल टेक्निकल रिजर्भको ५ प्रतिशतसम्म, राष्ट्र बैंकबाट अनुमति पाएका ‘क’, ‘ख’ र ‘ग’ वर्गका बैंक तथा वित्तीय संस्थामा कुल टेक्निकल रिजर्भको २० प्रतिशत, डिभेञ्चरमा २० प्रतिशत, कृषि, पर्यटन र जलस्रोत वा ऋणपत्रमा २० प्रतिशत, नागरिक लगानी कोष र म्यूचुअल फण्डमा ५ प्रतिशत लगानी गर्न बाटो खुलेको छ ।

यस्तै, ‘ग’ वर्गका बैंक तथा वित्तीय संस्थाको मुद्दति निक्षेपमा १० प्रतिशत लगानी गर्न पाउने व्यवस्था गरेको छ । बीमा कम्पनीले धितोपत्र बोर्डबाट इजाजतप्राप्त विनिमय बजारमा सूचिकृत पब्लिक लिमिटेड कम्पनीहरुको साधारण सेयरमा १० प्रतिशतसम्म लगानी गर्न सक्नेछन । जसले गर्दा बीमा कम्पनीलाई लगानी गर्न सहज भएको छ ।

जीवन तथा निर्जीवन बीमा कम्पनीले मुद्दति निक्षेपमा पैसा राख्ने र त्यसको ब्याज खाने, अन्यत्र क्षेत्रमा लगानीयोग्य रकम जान कम भएकाले र उत्पादनमुलक क्षेत्रमा लगानी बढोस भनेर समितिले ‘लगानी निर्देशिका २०७५’ जारी गरेको जनाएको छ । यता जीवन बीमा कम्पनीहरु भने यतिबेला लगानीको उपयुक्त वातावरण र राम्रा कम्पनी खोजी रहेको बताउँछन् ।

जीवन बीमक संघका अध्यक्ष शिवनाथ पाण्डेले नियामक निकाय बीमा समितिले भनेको क्षेत्रमा नै बीमा कम्पनीहरुले लगानी गर्दै आएको बताए ।

बीमा क्षेत्रको लगानी जनताको पैसा भएकाले जुन पायो त्यही क्षेत्रमा लगानी गर्न समस्या हुने र लगानी गर्दा त्यसको चुनौती कतिको हुन्छ भन्नेमा ध्यान दिन आवश्यक रहेको उनको भनाइ छ ।