कुनै बेलाको ‘ब्लूचिप’ चिलिमे यसरी लाग्यो ओरालो, सेयर मूल्य अझै बढ्न नसक्ने (प्राविधिक विश्लेषण)

गत आवको चौथो त्रैमासमा चिलिमे हाइड्रोपावर कम्पनीले २२.८९ प्रतिशतले खुद नाफा घटेर ७१ करोड ५७ लाख रुपैयाँ मात्र कमाएको छ ।

अघिल्लो आर्थिक वर्षको सोही अवधिमा चिलिमे हाइड्रोपावर कम्पनीले ९२ करोड ८३ लाख रुपैयाँ खुद नाफा कमाएको थियो । विद्युत बिक्रीबाट २.८०५ आम्दानी तथा बैंक निक्षेपबाट ७५.७० प्रतिशतले ब्याज आम्दानी वृद्धि र विद्युत आयोजनाको सञ्चालन खर्च घटाउन सकिए पनि सरकारलाई १२ करोड ५१ लाख ५० हजार रुपैयाँ रोयल्टी तिर्नु परेकोले चिलिमेको नाफा प्रभावित भएको हो ।

गत आवको सोही समय २ करोड ४९ लाख ७८ हजार रुपैयाँमात्र रोयल्टी तिरेको थियो । कम्पनीले तिर्नुपर्ने करको मात्रा पनि बढेको छ । चिलिमेको चालु कर अघिल्लो आवको तुलनामा १५१२.६२ प्रतिशतले बढेर १९ करोड ६२ लाख ७० हजार रुपैयाँ खर्च गरेको देखिन्छ । जबकि अघिल्लो वर्ष यही शीर्षकमा जम्मा १ करोड २१ लाख ७० हजार रुपैयाँमात्र खर्च थियो । चिलिमेले यसअघि कर छुट पाउने गरेकोमा सञ्चालन आएको १५ वर्ष पूरा भइसकेकाले तिर्नुपर्ने कर र रोयल्टी बढेको हो ।

चिलिमे हाइड्रोपावर कम्पनीको रिटर्न अर्निंङ ८.०६ प्रतिशतले घटेर ४ अर्व ५५ करोड ८५ लाख रुपैंया सञ्चय रहेको छ । अघिल्लो आवको सोहो समयमा ४ अर्व ९५ करोड ८३ लाख रुपैंयो थियो । जोखिम व्यवस्थापन शीर्षक अन्तर्गत ४४५.६० प्रतिशतले बढेर २१ करोड ९५ लाख राखेको छ ।

गत वर्ष ४ करोड २ लाख रुपैंया मात्र छुट्याएको थियो । विद्युत बिक्रीबाट हुने आम्दानी २.८१५ ले बढेर १ अर्ब १७ करोड ४ लाख आम्दानी आर्जन गर्न सफल भएको छ । गत वर्ष सोहो अवधिमा १ अर्व १३ करोड रुपैयाँ मात्र आम्दानी थियो ।

त्यसरी वित्तिय आम्दानी पनि ७५,७० प्रतिशतले बढेर १२ करोड २ लाख आर्जन गरको छ जुन अघिल्लो वर्ष ६ करोड ८४ लाख रुपैयाँ मात्र थियो । कम्पनीले २० प्रतिशत बोनस सेयर वितरणबाट ४ अर्ब ७५ करोड ८१ लाख चुक्ता पुंजी पुर्याएको छ ।

अघिल्लो वर्ष सेयर पुँजी ३ अर्ब ९६ करोड ५१ लाख रुपैयाँ थियो । चिलिमेको प्रतिसेयर आम्दानी ३५.७५ प्रतिशतले घटेर १५ रुपैयाँ ४ पैसा पुगेको छ । त्यस्तै मूल्य आम्दानी अनुपात ३४.६३ गुणा, प्रतिसेयर नेटवर्थ १९५ रुपैयाँ ८१ पैसा, प्रति कित्ता सम्पत्ति मूल्य १९५.८१ रुपैयाँ तथा तरलता अनुपात ७.२८ गुणा छ ।

फ्लोरसिटबाट हेर्दा

ब्रोकर न ३४, ४४, २८ र ५८ बाट सबैभन्दा बढी कारोबार भएको छ । त्यस्तै बजार मूल्य ४८० तथा ५१५ को तहमा ६० हजारदेखि ३० हजार कित्ता शेयर कारोबार भएको छ । त्यसले पनि यी मूल्यको आफै बलियो अवरोध मान्न सकिन्छ ।

प्राविधिक विश्लेषण

मैनबती आकृति विश्लेषण

मैनबत्ती आकृतिले खरिदकर्ता तथा बिक्रीकर्ताको चापको देखाउँछ । साप्ताहिक मैनबत्ति हेर्दा वियरिश स्पिनिङ टप बनेको छ । जसमा माथिलो र तल्लोपट्टी सानो स्याडो छ ।

१४ दिने रिलेटिभ स्ट्रेन्थ इन्डेक्स (आरएसआई)

रिलेटिभ स्ट्रेन्थ इन्डेक्स (आरएसआई)ले अधिक खरिद (ओभरसोल्ड जोन) मूल्य वा अधिक बिक्री (ओभरसोल्ड जोन) परिवर्तनको परिमाण मापन गर्दछ । साताको अन्तिम दिन कारोबार बन्द हुँदा आरएसआई २८ बाट २५ स्केल आएको छ । जसले ओभर सोल्ड जोनमा रहेको संकेत गर्दछ । आरएसआई रेखा ० देखि १०० स्केलभित्र मुभ हुने गर्छ । मूलत साइडवेज् रुपमा चलिरहेको बजारमा सेयर किनबेच गर्न बढी उपयोगी मानिन्छ ।

मुभिङ एभरेज कन्भर्जेन्स डाइभर्जेन्स (एमएसीडी)

एमएसीडीमा २ ओटा रेखा हुन्छन जसमा एउटा रेखाले बजारको दिशा परिवर्तनको संकेत गर्छ भने अर्कोे रेखाले बजारको प्रवृत्ति (ट्रेण्ड) देखाउने गर्छ । यदि एमएसीडी रेखाले सिग्लन रेखालाई तलबाट माथि काटेमा यसलाई सकारात्मक संकेतका रुपमा लिइन्छ र यसले सेयर किन्ने संकेत गर्दछ । भने यदी एमएसीडी रेखाले सिग्लन रेखालाई माथिबाट तल काटेमा यसलाई नकारात्मक संकेतका रुपमा लिइन्छ ।

र, यसले सेयरहरु बेच्ने संकेत गर्दछ । एमएसिडी र सिग्नल लाइन सेन्ट्रल लाइन भन्दा मुनि समान्तर हिँडेको छ । यसले पनि अहिले मूल्य स्थिर रहने संकेत गर्दछ ।

कमोडिटी च्यानल इन्डेस्क

गत हप्ता कारोबार बन्दसगै कमोडिटि च्यानल इन्डेस्कले धनात्मक ८७ को स्केलमा छ । सिसिआई धनात्मक १०० तथा ऋणात्मक १०० मा विभाजन गर्दछ । यदी बजार धनात्मक १०० भन्दा माथि रह्यो भने बढ्ने र ऋणात्मक १०० को स्केलभन्दा तल गएपछि घट्ने संकेत मानिन्छ ।

बोलिंजर ब्याण्ड

बोलिंजर ब्याण्ड भोलुममा आधारित प्राविधिक सूचक हो । जसमा अपर, मिड तथा लो ब्याण्ड हुन्छ । तथ्यांक शांस्त्रको स्ट्यान्डर्ड डेभिएसनको सुत्र प्रयोग भएकाले एक आपसमा निश्चित दुरी तय गर्छ ।

यस सूचकले बजारको भोलातिलिटी मापन गर्दछ । कम्पनीको चार्ट हर्दा मूल्यले तल्लो ब्याण्ड छोएर फर्किएको छ भने तीन ओटै ब्याण्ड फैलिएको छ । यसले बैंकको मूल्य तत्काल ठूलो उतारचढाव कम हुने जनाउँछ ।

निश्कर्ष

प्राविधिक परिसूचकबाट तत्काल ठूलो उतारचढावको संकेत देखिँदैन । करिब ३ महिनाको समयमा हाईड्रो पावर समूह अधिक घट्यो । कुनै पनि हाईड्रोपावरको निर्माण लागत बढी भएर लामो समयसम्म उचित प्रतिफल दिन सक्दैन ।

उत्पादन सीमित हुने हुँदा निश्चित समय पश्चात आम्दानी स्थिर हुने गर्दछ । अधिकांश कम्पनीले लामो समयदेखि कुनै लाभांश दिन नसकेको अवस्था छ । त्यसकारणले पनि हाईड्रो समूह सबैभन्दा धरै चपेटामा परेको देखिन्छ । चिमिले हाईड्रो पावर कम्पनी आफै २०१३ यताको सबैभन्दा न्यून बिन्दुमा छ ।

आधारभूत पक्ष हेर्दा गत आवको चौथो त्रैमासमा ७१ करोडमात्र खुद नाफा कमायो । कम्पनीले सञ्चालन खर्च नियन्त्रण गरिए पनि सरकारलाई तिर्नुपर्ने रोयल्टी तथा करमा पाएको छुट समाप्त हुँदा चिलिमेलाई मार परेको हो ।

यद्यपि चिमिलेको सह–कम्पनीबाट कुल २७०.०३ मेगावाट क्षमताका ४ आयोजनाबाट विद्युत बिक्री थालेपछि आम्दानीमा फड्को मार्ने आशा गर्न सकिन्छ । साथै हाल अध्ययनको क्रममा रहेका ४२० मेगावाटको बुढीगण्डकी जलविद्युत आयोजना, १६५ मेगावाट क्षमताको सेती नदी जलविद्युत आयोजना तथा ६० मेगावाट क्षमताको चुमचेत स्यार खोला जलविद्युत आयोजना छन् ।

यी आजोजनाका लागि पुंजी संकलन गरी निर्माण कार्य बढाउनु निकै चुनौती रहेको वितीय विवरणमा उल्लेख छ । छिटो समयका लागि नाफाभन्दा पनि दीर्घकालीन लगानीका लागि भने चिलिमे उपयुक्त कम्पनी हो ।

तथ्यांकको आधारमा गरिएको प्राविधिक विश्लेषणको आधारमा गरिने लगानीको लाभहानीको जिम्मेवार क्लिकमाण्डू हुने छैन ।