एनसीसी बैंक घोटला प्रकरणः कांग्रेस नेता धितालसहित १३ जना पक्राउ (सूचिसहित)

काठमाडौं । नेपाल क्रेडिट एण्ड कमर्श (एनसीसी) बैंकको १ अर्ब ५१ करोड रुपैयाँ घोटला गरेको अभियोगमा प्रहरीले १३ जनालाई पक्राउ गरेको छ ।

नेपाल प्रहरीको केन्द्रिय अनुसन्धान ब्यूरो (सीआइबी) ले शुक्रबार बिहान अभियुक्तहरुलाई पक्राउ गरेको हो । लमजुङका कांग्रेस नेता बिष्णु धिताल पनि पक्राउ परेका छन् ।
तत्कालीन एपेक्स बैंकका अध्यक्षसमेत रहेका धिताल हाल एनसीसी बैंकका सञ्चालक छन् ।

कांग्रस महासमिति सदस्यसमेत रहेका धितालले कांग्रेसको गत महाअधिबेसनमा केन्द्रिय सदस्यमा उम्मेद्वारीसमेत दिएका थिए ।

२०७२ मंसिर ११ गते मर्जरमा जाने सहमति पत्रमा हस्ताक्षर गरेपछि मर्जरको फाइदा उठाउँदै तत्कालिन एपेक्स डेभेलपमेन्ट बैंकले दरबार मार्ग , लोकन्थली, इटहरी, सुर्खेत र नेपालगञ्ज शाखाहरूबाट अनियमित प्रक्रियाबाट कर्जा प्रवाह गरी बैकलाई १ अर्ब ५० करोड ९६ लाख ३३ हजार ९ सय ८४ रुपैयाँ नोक्सानी गरेको प्रहरीले जनाएको छ ।

यो पनि पढ्नुहोस्- एनसीसी र एपेक्स मर्जरः जब भयो बिग्रिएका केटाकेटीबीच बिहे…

पक्राउ परेकालाई बैंकिङ कसूर तथा सजाय ऐन–२०६४ बमोजिम अनुसन्धान कार्य भइरहेको सीआइबीले जनाएको छ ।

एनसीसी बैंकले राष्ट्र बैंकमार्फत् घोटला काण्डको विषयमा सीआइबीमा उजुरी गरेको थियो । राष्ट्र बैंकको आग्रहमा अभियुक्तहरुलाई पक्राउ गरिएको सीआइबी प्रवक्त मिरा चौधरीले जानकारी दिइन् ।

अभियुक्तहरुको संख्या अझै बढी भएपनि अरु भागेकाले १३ जनालाई मात्रै पक्राउ गर्न सकिएको सीआइबीका प्रमुख पुष्कर कार्कीले जानकारी दिए ।

‘अन्य अभियुक्तहरुको खोजी तीब्र बनाएका छौं,’ कार्कीले भने ।

राष्ट्र बैंकको स्थलगत अध्ययनबाट पनि सो बैंकको कर्जा दुरुपयोग भएको पाइएको थियो । एनसीसी उजुरीका आधारमा राष्ट्र बैंकले सीआइबीलाई पत्राचार गरी कर्जा दुरुपयोगमा संंलग्नलाई बैंकिङ कसूरमा मुद्दा चलाउन भनेको थियो ।

एनसीसीले एपेक्ससहित ४ वटा विकास बैंकलाई गाभेर एकीकृत कारोबार गरेको भएपनि अदालतले एपेक्सको कारोबार विवरण छुट्टै राख्न बैंकलाई आदेश दिएको थियो ।

तर मर्जरपछि एनसीसी बैंकले एपेक्सको उक्त शंकास्पद कर्जाको प्रोभिजन गरिसकेको छ । एनसीसीले मर्ज भएपछि मात्रै एपेक्सको डेढ अर्ब बढी कर्जा दुरुपयोग भएको थाहा पाएको थियो ।

कर्जा दुरुपयोग भएको थाहा पाउने वित्तिकै एनसीसी बैंकले उक्त कर्जाको प्रोभिजन गरेको हो । त्यसैले डेढ अर्बको घोटला काण्ड बाहिरिए पनि यसले एनसीसी बैंकलाई नयाँ र थप आर्थिक क्षति गर्दैन ।

अभियुक्तहरुबाट उक्त दुरुपयोग भएको कर्जा उठ्यो भने बैंकले प्रोभिजन गरेको रकम पनि नाफामा देखाउन सक्नेछ ।

मुख्य अनियमितताहरु

• कमशल धितो भिरालो पाखोबारी , बाटो नपुगेको जग्गाहरुको अधिक मुल्यांकन गरी कर्जा लगानी गरेको ।
• कृतिम ऋणीहरु खडा गरिएको ।
• निश्चित क्षेत्रको कमशल जमिनहरुमा विभिन्न ऋणीहरु खडा गरी कर्जा अधिकेन्द्रित गरेको ।
• ऋणीको नक्कली आयस्रोत सम्बन्धी विवरणहरूलाई स्वीकृत गर्ने गरेको ।
• मोटरबाटो नभएको भिरालो पाखो बारीहरु खेत वन क्षेत्र भएको जग्गाहरुमा बाटो भएको प्रमाणित गरेको ।
• धितो निरीक्षण कर्जा निर्णय जग्गा किनबेच,रोक्का, कर्जा तमसुक,कर्जा प्रवाह एकै दिनमा गरेको ।
• कमशल जग्गाहरु धेरै टुक्रा पार्ने र धेरै ऋणीहरुको नाममा धेरै कर्जा दिने गरेको ।
• कर्जा तमसुकहरुमा एकल ऋणीको मात्र सहीछाप गराई साक्षीहरु समेत नराखी कर्जा दिएको ।
• सावा र ब्याज नियमित रुपमा भुक्तान नगरेका ऋणीहरुलाई पून दोस्रो कर्जा प्रवाह गरेको ।
• एउटै व्यक्तिहरु संचालक हुने र पुराना खराब ऋणीहरूलाई संरक्षण गरेको ।
• सर्वसाधारण निक्षेप कर्ताको निक्षेपको सुरक्षालाई भन्दा ऋणीको सुविधालाई ध्यान दिई कर्जा दुरुपयोग गरेको ।
• अधिकांश धितो मुल्यांकन प्रतिवेदनहरु यथार्थपरक नरहेको ।